गान्तोक, 11 जून (हि.स.)। चलिरहेको राष्ट्रिय अभियानको एक हिस्साको रूपमा विकसित कृषि सङ्कल्प अभियान (भीकेएसए) ले आफ्नो एघारौं दिन सिक्किमको पाकिम जिल्लाको रमणीय रिगु ब्लकमा एक प्रेरणादायी माइलखुट्टी स्थापित गरेको छ। रिगु र छुजाचेन ग्राम पञ्चायत एकाइहरू (जीपीयू) का 400 भन्दा अधिक किसानहरूको उत्साहजनक सहभागिताका साथ यस कार्यक्रमले जमिनी स्तरमा प्रत्यक्ष सरकारी पहुँच, विशेषज्ञ अन्तरक्रिया र योजना सहजीकरणको माध्यमद्वारा ग्रामीण जीविकोपार्जनलाई मजबुत पार्ने आफ्नो अभियानलाई अझ मजबुत बनायो। उक्त जानकारी पीआईबीले आज दिएको छ।

यो कार्यक्रमको आयोजन आईसीएआर-कृषि विज्ञान केन्द्र (केभीके), पूर्व सिक्किम र सिक्किम सरकारका कृषि, बागवानी, पशुपालन र पशु चिकित्सा सेवा र मत्स्य पालन विभागले संयुक्त रूपमा आयोजना गरेका थिए। यी विभागहरूबीचको तालमेलले किसानहरूका लागि एक एकीकृत इन्टरफेस बनायो, जसले गर्दा एकै मञ्चमा प्रासङ्गिक योजना, सल्लाहकार सेवा र कृषि इनपुटसम्म पुग्न सक्दछन्।

रिगु जीपीयूमा कार्यक्रमको उद्घाटन पञ्चायत सभापति एचबी राई र अन्य पञ्चायत सदस्यहरूको उपस्थितिमा गरिएको थियो भने छुजाचेन जीपीयूमा स्थानीय समुदायका प्रतिनिधिहरूका साथै पञ्चायत उपाध्यक्ष मोहन गुरुङले कार्यक्रमको शोभा बढ़ाए। सत्रहरूको प्रभावकारी रूपमा समन्वय केभीके पूर्व सिक्किमका वरिष्ठ वैज्ञानिक तथा प्रमुख डा. प्रकाश शर्माले गरेका थिए, जसलाई जिल्ला कृषि तथा बागवानी विभागका अधिकारीहरूको रसद सहयोग प्राप्त थियो।

एनआरसीओ पाक्योङका प्रमुख वैज्ञानिक डा. एलसी डेले गरेको विशेष सम्बोधन मुख्य आकर्षणको विषय थियो, जसले सिक्किमको भूभागको लागि टिकाऊ बागवानी मोडेलहरूको बारेमा जानकारी साझा गरे। यस अतिरिक्त, छुजाचेनको सरकारी वरिष्ठ माध्यमिक विद्यालयका उपप्रधानाध्यापक महेन्द्र थापाले पनि सहभागी युवाहरूलाई सहयोग र प्रोत्साहन प्रदान गरे।

अनुश्री गोगोई (कार्यक्रम अधिकारी, केभीके पूर्व सिक्किम), फुर्वा लेप्चा (उपनिर्देशक, कृषि), अशोक गुरुङ र पासाङ शेर्पा (एडीओ), कर्मा पिञ्चो शेर्पा (एचडीओ), गौरी मुखिया (एडी मत्स्यपालन), डा. भागीरथी शर्मा (भीओ, एएचएण्डभीएस) र ग्याल्छेन शेर्पा (एएलआई, एएचएण्डभीएस) लगायतका विशेषज्ञहरूको टोलीले प्राविधिक सहयोग र स्रोत सहजीकरण प्रदान गरेको थियो।

एकीकृत कृषि प्रणाली, वैज्ञानिक बागवानी, जैविक खेती अभ्यास, पशुधन स्वास्थ्य र जलीय कृषि अवसर जस्ता विषयहरूमा अन्तरक्रियात्मक प्राविधिक सत्र आयोजन गरिएको थियो। यो कार्यक्रमका केन्द्रीय विशेषताहरू मध्ये एक किसानहरूलाई पीएम-किसान, पीएम फसल बीमा योजना, मृदा स्वास्थ्य कार्ड र केसीसी लगायत प्रमुख सरकारी योजनाहरूमा नामाङ्कनको बारेमा शिक्षित गर्नु थियो।

रिगु ब्लकमा भएको भीकेएसए कार्यक्रम केवल जागरूकता अभियान मात्र थिएन; यसले ज्ञान, नीति र मानिसहरूको उत्प्रेरक अभिसरणको रूपमा काम गर्यो। एकीकृत प्रयासहरूले पूर्वी हिमालयमा आत्मनिर्भर र प्रगतिशील कृषि समुदायको लागि मजबुत आधार बसालिरहेका छन्।

भीकेएसए सिक्किममा एक रूपान्तरणकारी ग्रामीण विकास मोडेलको रूपमा द्रुत गतिमा विकसित भइरहेको छ। यसको समग्र दृष्टिकोण र गहिरो जमिनी स्तरको संलग्नताको साथ रिगु ब्लकमा भीकेएसए पहल भारतको पहाडी कृषि क्षेत्रमा सरकारको नेतृत्वमा अभिसरण प्रयासहरूले कसरी समावेशी, स्थानीयकृत र दिगो विकासलाई अगाडि बढाउन सक्छ भन्ने मजबुत उदाहरणको रूपमा खडा छ।

हिन्दुस्थान समाचार / बिशाल