नयाँ दिल्ली, 22 सेप्टेम्बर (हि.स.)। 23 सेप्टम्बर 1929 मा भारतमा बाल विवाह निरोधक विधेयक पारित गरियो, जसलाई पछि शारदा अधिनियमको नामले चिनिन्छ। ब्रिटिश भारतको इम्पीरियल लेजिस्लेटिव काउन्सिलद्वारा पारित गरिएको थियो, जसले केटीहरूका लागि बिहेको न्यूनतम आयु 14 वर्ष र केटाहरूका लागि 18 वर्ष निर्धारित गरेको थियो। यस अधिनियमको उद्देश्य बाल विवाहको प्रथालाई रोक्नुथियो। यसको नाम यसका प्रायोजक, राय साहब हरबिलास शारदाको नाममा राखिएको थियो।

पछि यसमा धेरै संशोधन गरियो, जस अन्तर्गत 1949 मा भारतको स्वतन्त्रतापछि केटीहरूका लागि विवाह योग्य आयुलाई बढ़ाएर 15 वर्ष गरिएको थियो जबकि केटाहरूका लागि आयु 18 वर्ष नै रह्यो।

फेरि 1978 मा अझ् एक संशोधन गरियो, जसमा केटीहरूका लागि विवाहको आयु 18 वर्ष र केटाहरूका लागि 21 वर्ष गरियो, जुन वर्तमानमा पनि प्रचलित छ। आज यो कानूनलाई भारतीय समाज सुधारको इतिहासमा एक महत्वपूर्ण माइलखुट्टी मानिन्छ।

महत्वपूर्ण घटनाचक्रः

1739 - रूस र तुर्कियेबीच बेलग्रेड शान्ति समझौतामा हस्ताक्षर।

1803 - ब्रिटिश ईस्ट इण्डिया कम्पनीले असायेको युद्धमा मराठा सेनालाई पराजित गऱ्यो।

1857 - रूसी युद्धपोत लेफर्ट फिनल्याण्डको खाड़ीमा आएको भीषण तूफानमा हरायो, 826 जना मारिए।

1880 - अमेरिकी आविष्कारक रिचर्ड रोड्सले अडियोफोन नामक एक सुन्ने मशीनको आविष्कार गरे।

1929 - बाल विवाह निरोधक विधेयक (शारदा कानून) पारित।

1949 - राष्ट्रपति हैरी ट्रूमैनले सोवियत संघको पहिलो परमाणु विस्फोटको ठोस साक्ष्यहरूको घोषणा गरे।

1955 – पाकिस्तानले बगदाद समझौतामा हस्ताक्षर गऱ्यो।

1958 – ब्रिटेनले क्रिसमस द्वीपमा वायुमण्डलीय परमाणु परीक्षण गऱ्यो।

1965 - भारत-पाकिस्तानबीच युद्ध विरामको आदेश।

1970 - अब्दुल रज़ाक बिन हुसैन मलेशियाका प्रधानमन्त्री बने।

1973 - जुआन पेरोनले अर्जेन्टीनामा फेरि सत्ता हासिल गरे।

1979 - सोमालियाको संविधानलाई राष्ट्रपतिले स्वीकृति दिए।

1986 - अमेरिकी कांग्रेसले गुलाबलाई अमेरिकाको राष्ट्रिय फूल चुन्यो।

1991 – आर्मेनियाले सोवियत संघबाट आफ्नो स्वतन्त्रताको घोषणा गऱ्यो।

1992 - यूगोस्लावियाको संयुक्त राष्ट्र संघबाट निष्कासन।

1995 - ताबा (मिस्र) मा इस्रायल एवं फिलिस्तीनी मुक्ति संगठन मध्य पश्चिमी तटमा फ़िलिस्तीनी स्वशासनको सम्बन्धमा समझौता।

2000 - सिडनी ओलम्पिकमा संयुक्त राज्य अमेरिकाकी धाविका मैरियन जोन्सले 100 मीटर दौड़को स्वर्ण पदक जितिन्।

2001 - ब्रिटिश र तालिबान सेनाबीच गोलाबारी, संयुक्त राज्य अमेरिकाले भारत र पाकिस्तानबाट प्रतिबन्ध हटायो।

2002 - जर्मनीका चान्सलर गेरहार्ड श्रीएडर पुन: सत्तामा फर्किए।

2003 – भोटानमा लोकतान्त्रिक संविधानको मस्यौदा तयार।

2004 – हैतीमा तूफानपछि आएको बाढ़ीमा कम्तीमा 1,070 जना मारिए।

2006 - पाकिस्तानी राष्ट्रपति परवेज मुशर्रफ़ले भारतीय प्रधानमन्त्री डाक्टर मनमोहन सिंहलाई वार्ताको निमन्त्रण दिए।

2009 - भारतीय अन्तरिक्ष अनुसंधान संगठन (इसरो) ले भारतीय उपग्रह ओशन सैट-2 समेत सात उपग्रह कक्षामा स्थापित गऱ्यो।

जन्मः

1862 - श्रीनिवास शास्त्री - महान् देशभक्त र राजनेता।

1903 - यूसुफ़ मेहरअली - स्वतन्त्रता सेनानी तथा समाज सुधारक।

1908 - रामधारी सिंह 'दिनकर'- हिन्दी जगत सुप्रसिद्ध कवि।

1935 - प्रेम चोपड़ा - हिन्दी र पञ्जाबी फ़िल्म अभिनेता।

1951 - पीआर कृष्ण कुमार - प्रसिद्ध भारतीय आयुर्वेदाचार्य थिए।

निधन

2020 - सुरेश अंगडी - भारतीय जनता पार्टीका राजनीतिज्ञ।

1863 - राव तुला राम - 1857 को स्वतन्त्रता संग्रामका सेनानी।

1983 - सर्वेश्वर दयाल सक्सेना - प्रसिद्ध कवि एवं साहित्यकार।

1969 - सत्यनारायण शास्त्री - आधुनिक आयुर्वेद जगतको प्रख्यात पण्डित र चिकित्साशास्त्री।

1992 - केवीके सुन्दरम - भारतका दोस्रो मुख्य निर्वाचन आयुक्त।

1932 - प्रीतिलता वादेदार - बंगालकी राष्ट्रवादी क्रान्तिकारी।

1918 - बदलू सिंह - भारतीय सेनाका 29औं लान्सर्स रेजिमेन्टमा रिसालदार।

महत्वपूर्ण दिवस

-अन्तरराष्ट्रिय सांकेतिक भाषा दिवस।

-राष्ट्रिय स्नैक स्टिक दिवस।

-शरद विषुव।

-हैफा दिवस।

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी