लखनऊ, 28 अगस्त (हि.स.)। उत्तर प्रदेशको सम्भल जिल्ला गत साल 24 नोभेम्बर 2024 मा भएका दंगाहरूमा इलाहाबाद उच्च न्यायालयका रिटायर्ड जस्टिसको नेतृत्वमा तीन सदस्यीय न्यायिक आयोगले आज आफ्नो जाँच रिपोर्ट मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथलाई सुम्प्यो। यस रिपोर्टमा भनियो, सुनियोजित हिंसामा हिन्दूहरूलाई लक्षित गरियो र उनीहरूलाई पलायन हुन बाध्य गरियो।

बिहिवार न्यायिक आयोगको सदस्य इलाहाबाद उच्च न्यायालयका रिटायर्ड जस्टिस देवेन्द्र कुमार अरोड़ा, पूर्व डीजीपी एके जैन र रिटायर्ड आईएएस अमित मोहन प्रसादले लखनऊमा मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथलाई भेटे। यस भेटमा जाँच आयोगका सदस्यहरूले नोभेम्बर 2024 मा सम्भलमा भएको दंगाहरूको आफ्नो 450 पन्नाको रिपोर्ट मुख्यमन्त्रीलाई सुम्पे। रिपोर्ट अनुसार, सम्भलमा सुनियोजित तरीकाले बारम्बार हिंसाको आड़मा हिन्दूहरूलाई लक्षित गर्दै आफ्नो घर छोड्न वा पलायनको निम्ति बाध्य गरिएको थियो। रिपोर्टमा यसको पनि प्रमुखताले दाबी गरिएको छ कि यहाँ हिन्दू 45 प्रतिशतदेखि घटेर 20 प्रतिशत भए।

वस्तुतः सम्भलमा नोभेम्बर 2024 मा हरिहर मस्जिदमा सर्वेमा हिंसा भड्केको थियो। हिंसापछि यस मामिलाको जाँचको निम्ति राज्य सरकारले इलाहाबाद उच्च न्यायालयका रिटायर्ड जस्टिस देवेन्द्र कुमार अरोड़ाको नेतृत्वमा तीन सदस्यीय न्यायिक आयोगको गठन गरेको थियो। यस न्यायिक आयोगले आफ्नो जाँच रिपोर्ट आज मुख्यमन्त्री योगी आदित्यनाथलाई सुम्पेको छ।

जाँच रिपोर्टका प्रमुख दाबीहरू

जाँच रिपोर्ट अनुसार, वर्ष 1947 मा आजादीपछि सम्भल सम्भल नगरपालिका क्षेत्रमा हिन्दू 45 प्रतिशत र मुस्लिम 55 प्रतिशत थिए, जबकि अब त्यहाँ हिन्दू घटेर केवल 15 प्रतिशत रहेको छ। अब यस क्षेत्रको मुस्लिम जनसंख्या बढ़ेर 85 प्रतिशतसम्म पुगेको छ। हिन्दूहरूको घट्दो जनसंख्याको कारण रिपोर्टमा तुष्टिकरण, योजनाबद्ध दंगाहरू र डरको माहोल यस बदलावको प्रमुख कारणहरू बताइएको छ। यस रिपोर्टमा दंगाहरूको पूरा विवरण दिइएको छ। जानकारी अनुसार, रिपोर्टमा न्यायिक आयोगले 1947 देखि 2019 सम्म 15 ठूला दंगाहरूको दस्तावेजी विवरण पाएको छ र यी दंगाहरूमा सबैभन्दा अधिक हिन्दू समुदायलाई भयो। बाबर कालीनसित जोड़िएको केही साक्ष्य पनि सम्भलमा भेटिएको छ।

देशभरिमा जनसंख्या असन्तुलनको प्रयास भइरहेछ

सम्भल दंगाहरूमाथि आएको रिपोर्टमा भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) प्रवक्ता राकेश त्रिपाठीले आफ्नो प्रतिक्रिया दिँदै भने, सम्भल रिपोर्टबाट सत्य अगाड़ी आएको छ कि देशभरिमा जनसंख्या असन्तुलनको प्रयास भइऱहेको छ। सम्भलमा हिन्दूहरूको जनसंख्या कम भयो। जहाँपनि सुरक्षाको अभाव हुन्छ, त्यहाँ पलायन हुन्छ, डेमोग्राफी चेञ्ज हुन्छ।

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी