नयाँ दिल्ली, 20 नोभेम्बर (हि.स.)। भारत सरकारले विश्व शौचालय दिवसको अवसरमा देशभर ‘हाम्रो शौचालय, हाम्रो भविष्य’ अभियान शुरु गरेको छ। यो अभियान अन्तर्गत आगामी दिसम्बर १० सम्म ग्रामीण क्षेत्रमा सामुदायिक र घरेलु शौचालयहरूको कार्यक्षमता परीक्षण, मर्मत, सौन्दर्य सुधार, सञ्चालन व्यवस्थाको सुदृढीकरण तथा व्यापक जनचेतना कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ। उक्त अभियान स्वच्छ भारत मिशन अन्तर्गत बनेका शौचालयहरूको दिगोपन र ग्रामीण सरसफाइ प्रणाली सुदृढ पार्न केन्द्रित छ।
केन्द्रिय जल शक्ति मन्त्रालयका अनुसार, अभियानको मुख्य उद्देश्य सामुदायिक शौचालय परिसर र घरमा बनेका शौचालयहरूको अवस्थाको मूल्याङ्कन, आवश्यक सुधार कार्य र सरसफाइ व्यवहार प्रवर्द्धन गर्नु हो। विद्यालय र ग्रामीण समुदायहरूमा सरसफाइ, फोहोर व्यवस्थापन, जलवायु अनुकूल सरसफाइ प्रणाली र सेवा प्रोटोकलबारे जनचेतना कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ। जन सहभागितामार्फत पूर्ण सरसफाइ कायम राख्ने लक्ष्य लिइएको छ।
अभियानका लागि ग्राम पञ्चायतदेखि जिल्लास्तरसम्म जिम्मेवारीहरू तोकिएको छ र सम्बन्धित सबै विभागहरूलाई सक्रिय सहभागिता सुनिश्चित गर्न निर्देशन दिइएको छ। जनचेतना गतिविधिहरूका लागि राज्यहरूलाई स्थानीय प्रमुख व्यक्तित्व, पद्म पुरस्कार विजेता, पूर्व सैनिक, वरिष्ठ नागरिक, युवा समूह र विद्यालयका बालबालिका समावेश गर्न अनुरोध गरिएको छ। अभियानमा सरसफाइ कामदारको सम्मान र पात्र परिवारहरूलाई शौचालय स्वीकृति पत्र वितरण पनि समावेश छ।
स्वच्छ भारत मिशन ग्रामीण सन् २०१४ मा शुरु गरिएको थियो र सन् २०१९ सम्म भारतभर ११ करोड़भन्दा बढी शौचालय निर्माण भएका थिए। मिशनको दोस्रो चरण सन् २०२० मा शुरु भएको हो, जसले खुला शौचमुक्त अवस्थाको स्थायित्व र गाउँहरूलाई ओडीएफ प्लस मोडेल गाउँमा रूपान्तरण गर्न ध्यान केन्द्रित गरेको छ। अभियान अवधिमा राज्य र केन्द्रशासित प्रदेशहरूलाई यी प्रणालीहरूलाई अझ मजबुत बनाउन आग्रह गरिएको छ।
---------------
हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी
20 Nov 2025
