सेप्टेम्बर 2024 को अवधिमा मोर्गन स्टेनलीले एमएससीआई इमर्जिङ मार्केट्स इन्भेस्टेबल मार्केट इण्डेक्स (एमएससीआई ईएम आईएमआई) मा भारतले आफ्नो भारको मामिलामा चीनलाई पछाड़ि छोड़ेको छ। एमएससीआई ईएम आईएमआईमा भारतको भार चीनको 21.58 प्रतिशतको तुलनामा 22.27 प्रतिशत रह्यो।
एमएससीआई आईएमआईमा 3,355 स्टक सामेल छन् र यसमा ठूला, मध्यम र साना क्याप कम्पनीहरू सामेल छन्। यसले 24 उदीयमान बजारका देशहरूको स्टकलाई कवर गर्दछ र प्रत्येक देशमा फ्रि फ्लोट समायोजित बजार पूँजीकरणको लगभग 85% को कभरेजलाई लक्षित गर्दछ।
जबकि मुख्य एमएससीआई ईएम सूचकाङ्क (मानक सूचकाङ्क)-ले ठूलो र मध्यम क्याप स्पेसलाई कवर गर्दछ, आईएमआईमा अधिक व्यापक रेञ्ज सामेल छ, जसमा ठूला, मध्यम र साना क्याप स्टक सामेल छन्। एमएससीआई आईएमआईमा चीनको तुलनामा भारतको भारी भार यसको टोकरीमा रहेको ठूलो सानो क्याप भारबाट उत्पन्न हुन्छ।
पुनसन्तुलनले व्यापक बजार प्रवृतिलाई झल्काउँछ। जबकि चीनमा आर्थिक प्रतिकूलताहरूको कारण चिनियाँ बजारले सङ्घर्ष गरिरहेको बेला भारतको बजारले अनुकूल व्यापक आर्थिक स्थितिबाट लाभ उठाएको छ। हालका दिनमा भारतले भारतीय अर्थव्यवस्थाको बलियो व्यापक आर्थिक आधारभूत सिद्धान्तहरूका साथ साथै भारतीय कर्पोरेटहरूको शानदार प्रदर्शनले प्रेरित भएर इक्विटी बजारमा उत्कृष्ट प्रदर्शन गरेको छ।
यस अतिरिक्त, भारतीय इक्विटी बजारमा लाभ व्यापक आधारमा भएको छ, जुन ठूलो क्यापका साथ साथै मिड-क्याप र सानो क्याप सूचकाङ्कहरूमा पनि प्रतिबिम्बित छन्। यस सकारात्मक प्रवृतिमा योगदान गर्ने प्रमुख कारकहरूमा 2024 को प्रारम्भिक भागमा प्रत्यक्ष विदेशी लगानी (एफडीआई) मा 47% को वृद्धि, ब्रेन्ट क्रुडको मूल्यमा गिरावट र भारतीय ऋण बजारहरूमा पर्याप्त विदेशी पोर्टफोलियो लगानी (एफपीआई) सामेल छन्।
फलस्वरूप एमएससीआईले आफ्ना सूचकाङ्कहरूमा भारतीय शेयरहरूको सापेक्ष भारलाई बढाउँदै आएको छ। यो एमएससीआई ईएम आईएमआई बाहेक, भारतको भारमा भएको वृद्धि र एमएससीआई ईएम सूचकाङ्कमा चीनको भारमा सापेक्ष गिरावटबाट पनि स्पष्ट हुन्छ। 24 मार्चदेखि 24 अगस्तसम्म एमएससीआई ईएममा भारतको भार 18% बाट बढ़ेर 20% सम्म पुगेको छ, जबकि सोही अवधिमा चीनको भार 25.1% बाट घटेर 24.5% मा भएको छ।
विश्लेषकहरूको अनुमान अनुसार एमएससीआई ईएम आईएमआईमा यो बदलावपछि भारतीय इक्विटीमा लगभग 4 देखि 4.5 बिलियन अमेरिकी डलरको निवेश हुन सक्छ। आर्थिक वृद्धि र विकासको लागि आफ्नो वाञ्छित लगानीको गतिलाई कायम राख्न भारतलाई स्वदेशी र विदेशी स्रोतबाट पूँँजीको आवश्यकता पर्छ। यस सन्दर्भमा, वैश्विक ईएम सूचकाङ्कहरूमा भारतको भारमा वृद्धिले सकारात्मक महत्त्व प्राप्त गर्दछ।
(पीआईबी)
हिन्दुस्थान समाचार / बिशाल
