बिहारले भारतको राजनीतिक नक्सामा प्रभाव पार्ने, ६४.६६ प्रतिशत मतदानसहित रच्यो इतिहास

पटना, ०७ नोभेम्बर (हि.स.)। भारतको राजनीतिक नक्सामा सधैं प्रभाव पार्ने बिहारले सन् २०२५ को पहिलो चरणको विधान सभा निर्वाचनमा ६४.६६ प्रतिशत मतदान गर्दै इतिहास रचेको छ। यो वृद्धि केवल राज्यको राजनीति होइन, राष्ट्रिय र अन्तरराष्ट्रिय राजनीतिक विश्लेषकहरूको नजरमा पनि विशेष केन्द्र बनेको छ।

इतिहास दोहोरिँदै, बदलिँदै राजनीतिक समीकरण

इतिहासमा जब–जब बिहारमा ६० प्रतिशतभन्दा बढी मतदान भएको छ (सन् १९९०, १९९५ र २००० मा), त्यतिबेला राज्यको सत्ता परिवर्तन भएको वा मिश्रित परिणाम आएको छ। यस पटक पनि यति ठूलो जनसहभागिताले एनडीए र महागठबन्धन दुबैका लागि रणनीतिक चुनौती सिर्जना गरेको छ।

राजनीतिक विज्ञ सुरेन्द्र अग्निहोत्री र प्रा. रविकान्त पाठका अनुसार, बिहारको यो चुनावी परिणामले आगामी राज्यसभा र लोकसभा चुनाउहरूको दिशा पनि निर्धारण गर्न सक्छ।

‘सिक्रेट भोटर’ को निर्णायक भूमिका

महिला मतदाताको लगातार बढ्दो सहभागिताले चुनाउमा निर्णायक भूमिका खेल्दैछ। प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी र मुख्यमन्त्री नीतीश कुमार दुबैले महिलालाई “सिक्रेट भोटर” भनेका छन्। एनडीएले महिला सशक्तिकरण कार्यक्रम र रोजगारी योजनाबाट लाभ उठाउने आशा राखेको छ, जबकि महागठबन्धन युवाहरू र महिलालाई आफ्नो पक्षमा तान्न रणनीति बनाइरहेको छ।

राष्ट्रिय र अन्तरराष्ट्रिय राजनीति र भारतको लोकतन्त्रको शक्ति

राजनीतिक विश्लेषक लभ कुमार मिश्रका अनुसार, यो बढ्दो मतदान केवल बिहारको होइन, सिङ्गो भारतको राजनीति परिवर्तन गर्न सक्ने संकेत हो। एनडीए वा महागठबन्धनको जित–हारले राष्ट्रिय राजनीतिक समीकरण, नीति निर्माण र आगामी लोकसभा चुनाउमा प्रत्यक्ष असर पार्न सक्छ।

अन्तरराष्ट्रिय स्तरमा यसले देखाएको छ कि भारतको लोकतन्त्र जीवित र सशक्त छ, जहाँ मतदाताहरू सक्रिय रूपमा आफ्नो अधिकार प्रयोग गरिरहेका छन्।

रणनीतिक रणनीतिमा नयाँ मोड, अन्य राज्यका लागि सन्देश

यो बढ्दो जनसहभागिताले सत्तारूढ दल र विपक्ष दुबैका लागि निर्णायक मोड ल्याउन सक्छ। चुनावी विज्ञहरूका अनुसार, बिहारको यो जागरूकताले अब राज्य र केन्द्र दुबैका नेताहरूलाई आफ्ना रणनीति पुनःसमायोजन गर्न बाध्य पार्नेछ।

भारतको लोकतान्त्रिक मजबूतीको उदाहरण

विश्वका राजनीतिक विश्लेषकहरूले पनि यसलाई भारतको लोकतान्त्रिक सबलताको प्रतीक मानेका छन्। यसले देखाएको छ कि ठूलो लोकतन्त्रमा मतदाताको जागरूकता, महिला सशक्तिकरण र युवाको सहभागिता राज्य मात्र होइन, राष्ट्रिय र विश्व राजनीतिको दिशामा पनि प्रभाव पार्न सक्छ।

दोस्रो चरणको मतदानसँगै देशभर प्रभाव

११ नोभेम्बरमा दोस्रो चरणको मतदान हुनेछ। यदि यही उत्साह र सहभागिता जारी रह्यो भने, बिहारका जनताले भारतको राजनीतिक भविष्य र अन्य राज्यहरूको रणनीतिमा पनि प्रत्यक्ष प्रभाव पार्नेछन्। राजनीतिक दलहरू अहिले देशभर आफ्नो रणनीति परिमार्जन गर्न सतर्क बनेका छन्।

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी