नयाँ दिल्ली, 14 जनवरी (हि.स.)। भारतीय सांख्यिकी सेवा (आईएसएस) को 2024 ब्याचका प्रोबेशनर्सको एक समूहले मंगलवार राष्ट्रपति भवनमा राष्ट्रपति द्रौपदी मुर्मूसित भेट गऱ्यो।
प्रोबेशनर्सलाई सम्बोधित गर्दै राष्ट्रपतिले भनिन्, सांख्यिकी उपकरण र मात्रात्मक तकनीक नीतिगत निर्णयहरूका लागि अनुभवजन्य आधार प्रदान गरी प्रभावी शासनमा महत्वपूर्ण भूमिका निभाउँछन्। सरकारहरू स्वास्थ्य, शिक्षा, जनसंख्या आकार र रोजगार आदिमाथि डेटा एकत्र गर्न राष्ट्रिय सांख्यिकीय प्रणालीहरूमाथि निर्भर गर्छन्, जो नीति-निर्माणको आधार बन्छ। सांख्यिकी विश्लेषण शासनमा पारदर्शिता र जवाफदेही ल्याउने एक उपकरण हो। सांख्यिकी न केवल कुशल शासनको रीढ़ हो तर सामाजिक-आर्थिक विकासको एक उपकरण पनि हो।
उनले भनिन्, सरकारलाई नीति बनाउने, लागू गर्ने र निगरानी गर्नका साथै नीति समीक्षा र प्रभाव आकंलनको निम्ति डेटाको आवश्यकता हुन्छ। नागरिकहरूलाई सरकारी योजनाहरू र कार्य़क्रमहरूको निष्पक्ष बोध र आंकलनको निम्ति डेटाको आवश्यकता हुन्छ। आईएसएस अधिकारीहरूको कामको निम्ति सांख्यिकीय तरीकाहरूमा उच्च दक्षथाको आवश्यकता हुन्छ, जसको उपयोग उनीहरूले देशको डेटा र सूचना आवश्यकताहरूको समाधान प्रदान गर्नको निम्ति गर्नेछन्। उनले आईएसएस अधिकारीहरूसित डेटा एकत्र गरेको समय आम जन खासगरी गरीबहरू र वञ्चितहरूको आवश्यकताहरूप्रति समवेदशील हुने आग्रह गरिन्। उनले भनिन्, उनीहरूद्वारा एकत्र गरिएको प्रत्येक डेटालाई संसाधित, विश्लेषण गरिनेछ र अन्ततः मानिसहरूको आवश्यकताहरूलाई पूरा गर्न र उनीहरूको सपनाहरूलाई साकार गर्नमा मद्दत गर्नको निम्ति उपयोग गरिनेछ।
राष्ट्रपतिले भनिन्, जसो-जसो भारत समावेशी र सतत विकासतिर अगाड़ी बढ़िरहेको छ, पर्यावरणीय प्रभावहरू र जलवायु परिवर्तनको निगरानीमा सांख्यिकीय अनुसन्धान एक ठूलो भूमिका निभाउनेछ। ऊर्जा खपत र कार्बन उत्सर्जनसित सम्बन्धित संकेतहरूमाथि नजर राख्नका लागि आईएसएस अधिकारीहरूद्वारा गरिएको शोधले भारत सतत विकास र पर्य़ावरण संरक्षणको निम्ति डेटा-संचालित रणनीति बनाउनमा सक्षम हुनसक्छ। यी रणनीतिहरूले भारतलाई संयुक्त राष्ट्र सतत विकास लक्ष्यहरू (एसडीजी) लाई पूरा गर्नमा अझ् मद्दत गर्नेछ।
हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी