इतिहासको पानामा 15 सेप्टेम्बरः भारतमा दूरदर्शनको शुरूआत
दूर


नयाँ दिल्ली, 14 सेप्टेम्बर (हि.स.)। 15 सेप्टेम्बर 1959 मा भारतले सूचना र प्रसारणको क्षेत्रमा एक नयाँ अध्याय लेख्यो। यसै दिन देशको राष्ट्रिय प्रसारण सेवा ‘दूरदर्शन’ को शुरूआत भयो। प्रारम्भिक चरणमा दूरदर्शनको प्रसारण दिल्लीमा एउटा सानो स्टूडियोबाट सप्ताहमा केवल दुई घण्टाको निम्ति गरिन्थ्यो। यो सेवा पहिले शैक्षिक र विकासात्मक कार्यक्रमहरूसम्म सीमित रह्यो तर बिस्तारै मनोरञ्जन र समाचार प्रसारणसम्म यसको विस्तार भयो। समयको साथ दूरदर्शन भारतीय परिवारहरूको अहम हिस्सा बन्यो र दशकौंसम्म यो देशको घर-घरमा सूचना र मनोरञ्जनको सबैभन्दा ठूलो माध्यम बनिरह्यो। आज पनि ‘दूरदर्शन’ भारतको प्रसारण इतिहासको आधार पहिचान दुवै हो।

अन्य अहम घटनाक्रमः

1812 - नेपोलियनको नेतृत्वमा फ्रान्सीसी सेना मस्कोको क्रैमलिन पुग्यो।

1894- प्योंगयांगको लड़ाईमा जापानले चीनलाई पराजित गऱ्यो।

1916 - प्रथम विश्व युद्धमा पहिलो पल्ट सोम्मेको लड़ाईमा ट्याङ्कको प्रयोग गरियो।

1948 - स्वतन्त्र भारतको पहिलो ध्वजपोत आईएनएस दिल्ली, बम्बई (अब मुम्बई) को बन्दरगाह पुग्यो।

1959 - भारतको राष्ट्रिय प्रसारण सेवा दूरदर्शनको शुरुआत।

1971 – हरियाली र शान्तिपूर्ण संसारको निर्माणको निम्ति प्रतिबद्ध ग्रीन पीसको स्थापना गरियो।

1981 - वानुअतु संयुक्त राष्ट्र संघको सदस्य बन्यो।

1982 - लेबनानका निर्वाचित राष्ट्रपति बशीर गेमायेलले पद सम्हाल्न अगावै बम बिस्फोटमा हत्या गरियो।

2000 – सिडनीमा 27औं ओलम्पिक खेलहरूको शुभारम्भ।

2001 - अमेरिकी सीनेटले राष्ट्रपतिलाई अफ़ग़ानिस्तानमा सैनिक कारबाहीको अनुमति दियो।

2002 – न्यूयार्कमा संयुक्त राष्ट्र महासभाको बैठकको अवसरमा भारत, चीन एवं रूसका विदेश मन्त्रीहरूको बैठक आयोजित। -थाईल्याण्डको सट्टाहिममा श्रीलंका सरकार र लिट्टेबीच सीधी वार्ता शुरू।

2003 - सिंगापुरको मुद्दामा विकासशील देशहरू भड़किँदा डब्ल्यूटीओ वार्ता विफल।

2004 - ब्रिटिश नागरिक गुरिन्दर चड्ढालाई 'वूमैन आफ़ द ईयर' सम्मान।

2008 - क्राम्पटन गीब्सले अमेरिकाको एमएसआई ग्रुप कम्पनीको अधिग्रहण गऱ्यो।

2009 - बेङ्गलुरुका मुन्दिर शिवराजीले सब जूनियर बिलियर्ड्सको ख़िताब जिते। -पेनसुला फाउन्डेशनका चेयरम्यान सुब्रतो चटोपाध्याय 2009-10 को निम्ति 'अडिट ब्यूरो अफ सर्कुलेशन' को अध्यक्ष चुनिए।

जन्म:

1958 - रोमियो जेम्स - भारतका पूर्व हकी खेलाड़ी।

1986 - जोशना चिनप्पा - भारतकी महिला स्क्वाश खेलाड़ी।

1987 - सोनलबेन पटेल – भारतका प्यारा टेबल टेनिस खेलाड़ी।

1946 - जकिन अर्पुथम- मुम्बईका झुग्गी बस्तीहरूको निम्ति संघर्ष गर्ने व्यक्ति।

1947 - भूपिन्दर सिंह हुड्डा - भारतीय राष्ट्रिय कांग्रेसका राजनीतिज्ञ एवं हरियाणाका पूर्व मुख्यमन्त्री।

1934 - वेद मारवाह - दिल्ली पुलिसका पूर्व कमिश्नर।

1929 - ओ. राजगोपाल - केरलबाट भारतीय जनता पार्टीका प्रमुख नेताहरूमध्ये एक।

1926 - अशोक सिंघल - 'विश्व हिन्दू परिषद्' (विहिप) का अध्यक्ष थिए।

1927 - सर्वेश्वर दयाल सक्सेना- प्रसिद्ध कवि एवं साहित्यकार।

1919 - खुमार बाराबंकवी - भारतीय शायर। उनको वास्तविक नाम मोहम्मद हैदर खान थियो।

1915 - लान्स नायक करम सिंह- परमवीर चक्र सम्मानित भूतपूर्व भारतीय सैनिक।

1915 - द्विजेन्द्रनाथ मिश्र 'निर्गुण' - हिन्दीका प्रसिद्ध साहित्यकारहरूमध्ये एक।

1909 - सी.एन. अन्नादुराई- तमिलनाडुका प्रसिद्ध नेता एवं भूतपूर्व मुख्यमन्त्री।

1905 - डा. रामकुमार वर्मा- भारत प्रसिद्ध हिन्दी साहित्यकार।

1927 - सर्वेश्वर दयाल सक्सेना- प्रसिद्ध कवि एवं साहित्यकार।

1926 - अशोक सिंघल - 'विश्व हिन्दू परिषद' (विहिप) का अध्यक्ष थिए।

1876 - शरत चन्द्र चट्टोपाध्याय- भारतीय उपन्यासकार।

1861 - मोक्षगुंडम विश्वेश्वरैया- इन्जीनियर, वैज्ञानिक र निर्माता।

973 - अलबेरूनी - एक फ़ारसी विद्वान् लेखक, वैज्ञानिक, धर्मज्ञ तथा विचारक।

निधन:

2012 - केएस सुदर्शन - राष्ट्रिय स्वयंसेवक संघका सरसंघचालक रहे।

1998 - विश्वनाथ नारायण लवांडे - 'गोवा मुक्ति संग्राम' का प्रमुख नेता एवं स्वतन्त्रता सेनानी।

महत्वपूर्ण अवसर एवं उत्सव:

अभियन्ता दिवस

संचायिका दिवस

राष्ट्रिय हिन्दी दिवस (सप्ताह)

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी


 rajesh pande