इतिहासका पानामा २२ अक्टोबर : भारतको पहिलो चन्द्र अभियान ‘चन्द्रयान-१’ सफलतापूर्वक प्रक्षेपण
इतिहासका पानामा २२ अक्टोबर : भारतको पहिलो चन्द्र अभियान ‘चन्द्रयान-१’ सफलतापूर्वक प्रक्षेपण


२२ अक्टोबर, २००८ मा भारतले अन्तरिक्ष इतिहासमा नयाँ अध्याय लेख्यो, जब भारतीय अन्तरिक्ष अनुसन्धान संगठन (इस्रो) ले देशको पहिलो चन्द्र अभियान ‘चन्द्रयान-१’ सफलतापूर्वक प्रक्षेपण गर्‍यो। यो प्रक्षेपण श्रीहरिकोटास्थित सतीश धवन अन्तरिक्ष केन्द्रबाट गरिएको थियो।

यस अभियानको उद्देश्य चन्द्रमाको सतहको अध्ययन गर्नु, त्यहाँका खनिजहरूको संरचना पत्ता लगाउनु र पानीको उपस्थितिको जाँच गर्नु थियो। चन्द्रमाको सतहमा पानीका अणुहरूको उपस्थितिको पुष्टि गर्दै चन्द्रयान-१ ले आफ्नो अभियानका क्रममा पठाएका तथ्याङ्कहरूले ऐतिहासिक खोज गर्‍यो, जसले विश्वभर भारतको वैज्ञानिक क्षमताको प्रशंसा गरायो।

यो अभियान भारतका लागि अन्तरिक्ष अनुसन्धानको क्षेत्रमा एउटा कोसेढुङ्गा सावित भयो र इस्रोलाई विश्वका अग्रणी अन्तरिक्ष एजेन्सीहरू मध्ये एकको रूपमा स्थापित गर्‍यो।

अन्य महत्वपूर्ण घटनाहरू

१७९६ - पेशवा माधवराव द्वितीयले आत्महत्या गरे।

१८६७ - कोलम्बियाको नेशनल युनिभर्सिटीको आधारशिला राखियो।

१८७५ - अर्जेन्टिनामा पहिलो टेलिग्राफिक जडान सुरु भयो।

१८७९ - बासुदेव बलवानी फडकेविरुद्ध बेलायती शासनविरुद्धको पहिलो देशद्रोह मुद्दा दायर।

१८८३ - न्युयोर्कमा ओपेरा हाउस उद्घाटन।

१९६२ - भारतको सबैभन्दा ठूलो बहुउद्देश्यीय नदी परियोजना ‘भाखरा नांगल’ राष्ट्रलाई समर्पित।

१९६४ - फ्रान्सेली दार्शनिक र लेखक ज्याँ पाल सार्त्रले नोबेल पुरस्कार अस्वीकार गरे।

१९७५ - ‘भिनस-९’ अन्तरिक्षयानले शुक्र ग्रहमा अवतरण गर्‍यो।

१९७५ - टर्कीका राजनयिकको भियना शहरमा गोली हानी हत्या।

२००४ - अंकटाड प्रतिवेदनअनुसार विदेशमा लगानीको हिसाबले भारत १४औं स्थानमा। सीका सम्मेलनमा सदस्य राष्ट्रहरूले आतंकवादविरुद्ध संयुक्त रूपमा लड्ने संकल्प गरे।

२००६ - अफगानिस्तानमा ठूलो मात्रामा लागुऔषध बरामद।

२००७ - चिनियाँ राष्ट्रपति हु जिन्ताओ दोस्रो कार्यकालका लागि चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीका प्रमुख बने।

२००८ - इस्रोले भारतको पहिलो चन्द्र अभियान ‘चन्द्रयान-१’ प्रक्षेपण गर्‍यो, जसले चन्द्रमामा पानीको उपस्थिति पत्ता लगायो।

२००८ - श्रीहरिकोटास्थित सतीश धवन अन्तरिक्ष केन्द्रबाट चन्द्रयान-१ सफलतापूर्वक प्रक्षेपण।

२०१४ - माइकल जेहाफ बिडायुले क्यानडाको संसद भवनमा आक्रमण गरे, जसमा एक सैनिकको मृत्यु र तीन जना घाइते।

२०१६ - भारतले ईरानलाई हराउँदै तेस्रोपटक कबड्डी विश्वकप जित्यो।

जन्म

१८७३ - स्वामी रामतीर्थ - व्यवहारिक वेदान्तका शिक्षक र हिन्दू धार्मिक नेता।

१९०० - अशफाक उल्ला खान - प्रसिद्ध स्वतन्त्रता सेनानी।

१९०३ - त्रिभुवनदास कृषिभाई पटेल - सामुदायिक नेतृत्वकर्ता।

१९३१ - ब्रिगेडियर भवानी सिंह - जयपुरका महाराजा तथा महावीर चक्र सम्मानित।

१९३५ - डी. वाई. पाटिल - भारतीय राजनीतिज्ञ र समाजसेवी।

१९३७ - कादर खान - प्रसिद्ध फिल्म अभिनेता।

१९४७ - अदम गोंडवी - भारतीय कवि।

१९५२ - ए. एस. किरण कुमार - भारतका प्रसिद्ध वैज्ञानिक।

निधन

१६८० - महाराणा राजसिंह - मेवाडका शासक।

१८९३ - दिलीप सिंह - पंजाबका महाराज रणजीत सिंहका कान्छा छोरा।

१९३३ - विठ्ठलभाई पटेल - सरदार पटेलका दाजु तथा स्वतन्त्रता सेनानी।

१९५४ - ठाकुर प्यारेलाल सिंह - छत्तीसगढमा श्रमिक आन्दोलन र सहकारिता आन्दोलनका प्रणेता।

१९५४ - जीवनानन्द दास - बांग्ला भाषाका प्रसिद्ध कवि र लेखक।

१९८६ - ये जियानयिङ - चीनका सेनाध्यक्ष।

---------------

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी


 rajesh pande