अमृतसरदेखि जम्मू, पठानकोटदेखि भुजसम्म 'सुदर्शन चक्र' ले पाकिस्तानको आक्रमणलाई विफल बनायो
एस400 एयर डिफेन्स मिसाइल सिस्टम


- शत्रुको ड्रोन र मिसाइलहरू आकाशमै नष्ट गरेपछि भारतीय शहरहरूमा कुनै क्षति भएन

नयाँ दिल्ली, 09 मई (हि.स.)। भारतको एयर डिफेन्स सिस्टम 'सुदर्शन चक्र' ले अमृतसरदेखि जम्मू, पठानकोटदेखि भुजसम्म पाकिस्तानको आक्रमणलाई विफल पारेर आफ्नो शक्ति देखाएको छ। शत्रुबाट हुने कुनै पनि प्रतिआक्रमण रोक्नको लागि 'अपरेशन सिन्दूर' शुरु गर्दा भारतले यो प्रणाली सक्रिय गरेको थियो, जसले भारतीय लडाकु विमानहरूलाई अपरेशन सुरक्षित रूपमा पूरा गर्न मद्दत गर्‍यो। यो प्रणालीले शत्रुका ड्रोन र मिसाइलहरूलाई हावामै ध्वस्त पार्‍यो, जसले गर्दा भारतीय शहरहरूलाई कुनै क्षति भएन।

भारतको अपरेशन 'सिन्दूर' बाट आक्रोशित पाकिस्तानले 8/9 मई राति लगभग 8:30 बजी राजस्थान, जम्मू कश्मीर, पञ्जाब, गुजरातमा रहेका वायुसेनाका हवाई अड्डाहरूलाई लक्षित गरी ड्रोनबाट मिसाइल आक्रमण गर्ने प्रयास गर्‍यो, तर भारतीय वायु रक्षा प्रणालीले पाकिस्तानी ड्रोनलाई हावामै ध्वस्त पारिदियो। पाकिस्तानले सतवारी, साम्बा, आरएस पुरा र अरनिया सेक्टरमा 8 वटा मिसाइल प्रहार गरेको थियो, तर ती सबैलाई भारतीय वायु रक्षा एकाइहरूले हावामै निष्क्रिय पार्‍यो। जम्मू र कश्मीरको अन्तरराष्ट्रिय सीमा नजिकै जम्मू, पठानकोट र उधमपुरमा रहेका सैन्य स्टेशनहरूलाई पाकिस्तानले मिसाइल र ड्रोन प्रयोग गरेर निशाना बनाएको थियो तर भारतीय सेनाको वायु रक्षा प्रणाली एस-400 (सुदर्शन) ले सबै आक्रमणहरूलाई विफल पारिदियो र कुनै क्षति भएन। जम्मू कश्मीरको उधमपुरमा एउटा पाकिस्तानी ड्रोन पनि आकाशमै ध्वस्त पारिएको छ।

युक्रेनसँग चलिरहेको युद्धबीच रुसले हालसम्म भारतलाई 3 वटा एस-400 एयर डिफेन्स मिसाइल सिस्टम आपूर्ति गरिसकेको छ, जबकि दुई प्रणाली अझै डेलिभर हुन बाँकी छ। चौथो प्रणाली मार्च 2026 मा र पाँचौं प्रणाली 2026 को अन्त्यसम्ममा डेलिभर गरिनेछ। यो दुई वर्षको ढिलाई युक्रेन द्वन्द्वका कारण आपूर्ति शृङ्खला समस्याका कारण भएको हो। भारतीय वायुसेनाले भगवान कृष्णको शक्तिशाली सुदर्शन चक्रको नाममा एस-400 लाई 'सुदर्शन चक्र' नाम दिएको छ। भारतीय एस-400 वायु रक्षा मिसाइलहरू 20 किलोमिटर, 30 किलोमिटर र 60 किलोमिटरको उचाइमा पुग्न सक्छन् र हावाको बीचमा शत्रुका मिसाइलहरूलाई नष्ट गर्न सक्छन्। यो प्रणालीले एकैसाथ 80 वटा शत्रुको मिसाइल वा हवाई आक्रमणको जवाफ दिन सक्षम छ।

चीन र पाकिस्तानबाट सम्भावित खतरालाई ध्यानमा राख्दै भारतलाई शक्तिशाली रूसी वायु रक्षा प्रणाली एस-400 को आवश्यकता थियो। भारतले रुससँग 35 हजार करोड रूपियाँमा पाँचवटा एयर डिफेन्स सिस्टम एस-400 खरिद गर्ने सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेको थियो, जसलाई रुस र भारतका रक्षा मन्त्रीहरूले 06 दिसम्बर, 2021 मा अन्तिम रूप दिएका थिए। भारतको रक्षा बेडामा समावेश गरिएको यो रूसी रक्षा प्रणालीबाट सम्पूर्ण विश्व डराउॅंछन्।

यो प्रणालीले आफ्नो मिसाइलहरूले शत्रुको ब्यालिस्टिक र क्रूज मिसाइल 400 किलोमिटरसम्मको लडाकु विमानलाई नष्ट गर्छ। यो मिसाइल जमिनबाट 100 फिट माथि उड्ने खतराहरू पहिचान गर्न र आक्रमण गर्न सक्षम छ। भारतले पूर्वी र उत्तरी सिमानामा दुईवटा एस-400 स्क्वाड्रन तैनाथ गरेको छ। तेस्रो स्क्वाड्रनलाई पञ्जाबमा पाकिस्तानको सीमाका साथै उत्तरी र पश्चिमी क्षेत्रहरू समेट्ने गरी तैनाथ गरिएको छ।

हिन्दुस्थान समाचार / भवानी थामी


 rajesh pande